Dobre polakierowanie drewnianych elementów mebla to połowa sukcesu. Często zadajecie pytanie, jakiego lakieru użyć i w jaki sposób go aplikować, by uzyskać piękną, gładką powierzchnię, która nie zżółknie. W tym poradniku skupię się wyłączeniu na procesie lakierowania i opiszę wszystkie etapy pracy, krok po kroku.
Stylizacja mebli to przede wszystkim malowanie ich farbami kredowymi lub akrylowymi, ale coraz częściej chcemy zachować część elementów drewnianych, zachowując piękne usłojenie, które zwiększa wartość mebla. Nie zawsze jednak wiemy, jakiego lakieru użyć i jak go prawidłowo nałożyć, by zachować fakturę drewna, ale bez zadziorów i chropowatości. Ale w pierwszej kolejności ważny jest dobór odpowiedniego produktu.
JAKI LAKIER UŻYĆ DO DREWNIANYCH ELEMENTÓW?
Na rynku spotkamy się z ogromem produktów w każdym sklepie, a na każdym widnieje napis "lakier do mebli", ale czy każdy z nich będzie odpowiedni dla nas? Otóż nie koniecznie. Połowa lakierów jest na bazie rozpuszczalnika, które może są wytrzymałe i odporne na mocne użytkowanie, ale z czasem szybko żółkną, trudno je prawidłowo zaaplikować i na dodatek strasznie śmierdzą. A do mycia narzędzi używa się specjalnych rozpuszczalników. Dlatego preferuję używanie lakierów na bazie wody. Są one bardziej ekologiczne, bez zapachu i szybko schną. Hobbiści w refreshingu bez problemu sobie poradzą z ich położeniem. No i co najważniejsze, większość lakierów jest hipoalergiczna i można je stosować w domu.
RODZAJE LAKIERÓW WODOROZCIEŃCZALNYCH
Wyróżniamy trzy rodzaje lakierów opartych na bazie wody, które możemy stosować do metamorfoz w domu:
1) LAKIERY AKRYLOWE - szybkoschnący, nieszkodliwy i nieżółknący lakier oparty na żywicach akrylowych, który możemy stosować zarówno na surowe drewno, elementy bejcowane, jak i na wszystkie farby wodorozcieńczalne (akrylowe, kredowe, kazeinowe). Występuje najczęściej w trzech poziomach połysku: mat, satyna, połysk.
* LAKIER MATOWY NEWCOLOURS dostępny tutaj.
* LAKIER MATOWY COLORIT dostępny tutaj.
2) LAKIERY AKRYLOWO - POLIURETANOWE - bezbarwny lakier szybkoschnący do pokrywania drewnianych elementów oraz zabezpieczania powierzchni malowanych farbami kredowymi czy kazeinowymi. Lakier oparty jest na bazie akrylowo-poliuretanowej, dzięki czemu jest dużo bardziej wytrzymały na rysowanie czy uszkodzenia mechaniczne od lakierów akrylowych. Konsystencja bardzo podobna do poprzednika, także nie żółknie z upływem czasu. Jednak nie można go stosować na farby akrylowe. Tworzy trwałą powłokę o wysokiej odporności na działanie wody, alkoholi i środków myjących, więc idealnie sprawdzi się na blatach ( w tym także w łazienkach), boazerii czy krzesłach.
* LAKIER AKRYLOWO POLIURETANOWY LUXDECOR dostępny jest tutaj.
3) LAKIERY POLIURETANOWE - bardzo odporne na mocne eksploatowanie, stosowane w szczególności do mebli do przestrzeni publicznych lub do podłóg. Obecne technologie pozwoliły na utworzenie lakieru jednoskładnikowego o wysokiej odporności, jednocześnie zachowując ekologiczne właściwości. Lakierów tych nie można stosować na farbach czy produktach akrylowych. Producenci lakierów poliuretanowych: Syntilor, Minwax, Bona, Hartzlack.
JAKIE SĄ ZALETY LAKIEROWANYCH POWIERZCHNI DREWNIANYCH?
Przewagą użycia lakieru nad innymi preparatami, jak olej czy wosk, to wysoka trwałość na rysowanie, wysokie temperatury czy wodę oraz płyny, w tym alkohole. Dodatkową zaletą jest wieloletnia wytrzymałość powierzchni, bez konieczności jej odświeżania co kilka miesięcy. Lakiery wodne w wersjach matowych nie tworzą grubych powłok, niemal nie zmieniając koloru drewna. A na dodatek można tak położyć lakier, by zachować strukturę drewna, jeśli jest taka ochota. Stereotyp o grubej warstwie, błyszczącego, bursztynowego lakieru odchodzi do lamusa ;)
ETAPY LAKIEROWANIA DREWNA
Szlifowanie powierzchni - lakierowana powierzchnia musi być dobrze przygotowana, porządnie oczyszczona ze starych powłok (jeśli nie jest to nowe drewno) i odtłuszczona. Jeśli obrabiamy nowy kawałek drewna, należy go dobrze wyszlifować papierem ściernym, zaczynając od gradacji P180/P220, kończąc na gradacji P400.
Wodowanie drewna - polega na kilkukrotnym szlifowaniu, coraz to drobniejszym papierem ściernym i ścieraniu pyłu wilgotną szmatką. Woda (po wyparowaniu) unosi włos drewna, a szlifowanie go usuwa. Należy to powtórzyć 2- 3 krotnie. Najczęściej stosuję ten proces w trakcie szlifowania. Użycie tej techniki zmniejszy pojawienie się szorstkości po lakierowaniu czy olejowaniu. Nie należy za mocno moczyć drewna!
Odpylenie - po ostatnim szlifowaniu, należy odpylić drewniany element. Jeśli były wcześniej stosowany preparat jak wosk, politura, czy farba odtłuszczamy drewno etanolem (rozpuszczalnik do szelaku 98%). Nie należy używać benzyny ekstrakcyjnej, bo może wejść w reakcję z drewnem i spowoduje zasinienie czy przebarwienia! Jeśli jest to nowe drewno, wtedy wystarczy odpylić element na sucho.
Barwienie- jeśli chcemy przyciemnić nasze drewno stosujemy bejcę (np. Starwaxa lub Newcolours). Bejcę równomiernie aplikuję gąbką, czasami pędzlem, a po chwili nadmiar ścieram suchą ścierką. Etap można powtórzyć po 2 godzinach w celu intensywniejszego wybarwienia. Bejcowany element odkładamy do wyschnięcia na 5-12 godzin, w zależności od producenta. Jeśli chcemy zachować oryginalny kolor drewna, etap bejcowania pomijamy.
Lakierowanie - Lakier nakładamy na drewnianą powierzchnię dowolnym sposobem, pędzlem, wałkiem flockowym lub natryskowo. Kładziemy jedną cienką warstwę i pozostawiamy do przeschnięcia. Po 4 godzinach możemy delikatnie zmatowić powierzchnię gąbką ścierną o gradacji P400-600, by usunąć podniesiony włos, następnie odpylamy mokrą ścierką. (Jeśli drewno było bejcowane, matowienie robimy dopiero po 2 warstwie lakieru.) Nakładamy drugą warstwę lakieru i zostawiamy do wyschnięcia. Jeśli włos wstał ponownie, znowu delikatnie matujemy i odpylamy mokrą ścierką. Wtedy przechodzimy do lakierowania 3 warstwy. To zazwyczaj wystarcza do uzyskania idealnie polakierowanej powierzchni. Czasami zdarza się, że trzeba zaaplikować 4 warstwę lakieru, ale matowienie między warstwowe jest już zazwyczaj zbędne.
Utwardzenie lakierowanych elementów- ważnym elementem jest czas utwardzenia się lakieru. Najczęściej jest to 14-21 dni od ostatniego lakierowania, chyba że producent zaleca inaczej. W tym czasie użytkowanie drewnianych elementów powinno być bardzo subtelne lub w ogóle pozostawione do utwardzenia. W pierwszych dniach lakier jest bardzo czuły na wszelką wilgoć, temperaturę czy zadrapania. Jeśli w pierwszym tygodniu na lakierowanym blacie postawimy doniczkę z kwiatkiem, to pojawi się białe kółko. Od kilku kropel wody czy deszczu także pojawią się jasne przebarwienia. Dlatego tak ważnej jest zachowanie czasu utwardzenia się lakieru.
Czy lakier akrylowe można stosować do mebli ogrodowych?
Zazwyczaj nie, gdyż większość lakierów jest dedykowana do wnętrz i nie są one odporne na warunki atmosferyczne i nie posiadają filtrów UV. Jedynym znanym mi lakierem, który możemy stosować zarówno do wnętrz, jak i na zewnątrz jest Colorit akrylowy. Choć nigdy go nie testowałam na meblach grodowych.
Czy lakiery akrylowe do mebli można używać do lakierowania podłóg?
Nie, producenci lakierów akrylowych dedykują (powyżej opisane) lakiery do mebli, gdzie powierzchnie są mniej eksploatowane. Są jednak lakiery poliuretanowe wodorozcieńczalne dedykowane do podłóg.
Czy na każdą bejcę można położyć lakier wodorozcieńczalny?
Z zasady tak, choć zawsze należy się zapoznać z zaleceniami producenta. Np. na bejce olejną Osmo można położyć tylko olej, natomiast Minwax dopuszcza lakierowanie drewna barwione ich bejcą olejną. Na bejce Starwaxa i Newcoloursa można położyć niemal każdy lakier.
Czy można woskować lakierowaną powierzchnię?
Ogólnie nie zaleca się woskowania lakierowanych elementów, chyba że jest to wnętrze starej szafki i chcemy ją odświeżyć
Jak sami widzicie, lakierowanie to nie jest aż tak skomplikowany proces. Jednak jest kilka kwestii, o których należy wiedzieć, bo to uławia pracę. Gdybyście mieli więcej pytań, to piszcie wiadomości, a poszerzę artykuł o nurtujące Was pytania :)
